Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri (MMPI) Nedir ?

Özgün Yazılar Psikoloji mmpi, depresyon, envanter, kişilik, ölçek, test, türkçe robocognition 27 Ocak 2021 0 Yorumlar

Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri (MMPI) Nedir ?

İçindekiler Tablosu

MMPI Nedir

1943 yılında MMPI Minesota Üniversitesinden klinik psikolog Starke Hathaway ve nöropsikiyatirst JC. McKinley tarafından geliştirilmişti. Envanter, çeşitli alt test kombinasyonlarını içeren profil özelliklerine göre kullanılır.

MMPI’ın güncellenmiş versiyonu MMPI- 2 1989’da yayınlandı. Bu güncellenmiş versiyon ırk ve cinsiyet yanlılıklarını elimine etmek ve envanteri daha kesinleştirmek amacıyla çıkmıştı. MMPI-2’nin adapte edilmiş hali 40’dan fazla ülkede kullanılmaktadır. Envanterin ortalama bitirme süresi 60-90 dakika arasındadır. MMPI’ın literatür içinde farklı versiyonları bulunur. Yukarıda bahsedilen MMPI-2 yanında. MMPI-2’nin kısaltılmış versiyonu olan MMPI-RF (MMPI-2 Restructured Form) 338 madde bulundurur. envanterin tamamlaması ortalama 35-50 dakika sürer. Ergenler (14-18) için tasarlanan MMPI-A 478 soru bulundurur. Envanterin tamamlaması ortalama 60 dakika sürer. Bu testin kısaltılmış versiyonu MMPI-A-RF 2016’da geliştirildi. MMPI-A-RF 241 madde bulundurur. Envanterin tamamlaması ortalama 25-45 dakika sürer. MMPI’ın Türkiye’deki adaptasyonu ve standardizasyonunu Savaşır(1978-1981) yapmıştır . MMPI, 10 adet klinik ve 3 adet geçerlik alt-testinden oluşur (Geçerlik alt testleri sayısı versiyonlara göre farklılık göstermektedir.). Envanterdeki maddelere doğru veya yanlış olarak cevap verilir.

MMPI test geliştirme bakımından diğer envanterlerden farklıdır. Alt testlerdeki maddeler görgül geçerlilik (emprical validation) yöntemiyle saptanmıştır. Test geliştirme sürecinde bir bireyi tanımlayabilecek çeşitli cümleler bir araya toplanmıştır. Bu cümleler çeşitli kişilik özellikleri, semptomlar, sosyal-kişisel tutumlar içermektedir. Bu maddeler ilk denemede normal grup ve psikiyatrik hastalık tanısı almış (ör: Histeri hastaları ) hasta grubuna verilmiştir. Bu iki grubu birbirinden ayıran maddeler histeri alt testini oluşturmuştur. Ayrıca normal grubun verdiği cevaplar kendi içerisinde birbiriyle karşılaştırılmıştır. Aynı işlem depresyon gibi diğer tanı gruplarıyla da tekrarlanmıştır. Böylece psikiyatrik tanı almış gruplar tanı almamış norm grubuyla karşılaştırılmıştır. Bu sayede envanterin alt testleri psikiyatrik tanı almış ve almamış bireyleri ayırt etmede belirli bir başarı sağlamıştır.

Ülkemizde standardize edilmiş envanterin, hastaları tanı grubuna ne derece başarılı olduğunun saptanması için çeşitli hastanelerde psikiyatrik hastalara MMPI uygulandı. Test-tekrar test güvenilirlik korelasyonuysa Tablo-2‘de verilmiştir.

Alt testler, psikiyatrik tanı kategorilerine göre ayrılmıştır ve maddeler normal bireyleri psikiyatrik tanı almış hastalardan ayırma gücüne göre ayrılmıştır. Envanter, 10 adet klinik alt -testi ve 3 adet geçerlilik alt-testinden oluşur. Pratikte testin geçerlilik alt testi önce kontrol edilir. Eğer buradan çıkan ham puanlar geçerli olarak kabul edilirse MMPI puanı hesaplanır.

Klinik Alt-Testleri

Hipokondriazis

Bu alt-testte 32 madde bulundurur. Kendi sağlınızla ilgili sağlıksız düşünceleri değerlendirmek için tasarlanmıştır. Bu alt-testten yüksek puan almak, sağlınız hakkındaki endişelerin hayatınızı önemli bir şekilde sekteye uğrattığına ve ilişkilerinizde sorunlara sebep olduğuna işaret eder.

Depresyon

Bu alt-test 57 madde bulundurur. Bu ölçek hayattan alınan tatminle ilgilidir. Bu alt-testten yüksek sonuç almak klinik depresyon ile uğraşmak veya bireyde sıklıkla intihar düşüncesi olabileceğine işaret eder

Histeri

Bu 60 maddeli alt-test, sizin stres altında hem fiziksel hem de duygusal cevabınızı değerlendirir. Fiziksel zayıflık, utangaçlık, alaycılık, baş ağrıları ve nörotik güçlükleri ölçer.

Psikopatik Sapma

Bu 50 maddeli alt-test, psikopatolojiye sahip olup olmadığınızı değerlendirmeyi amaçlar. Maddeler, anti-sosyal davranışlara ek olarak otoriteye uyma veya ona direnmeyle ilgili tutumu ölçer.

Erillik/Dişillik

56 maddeli alt-testin amacı insanların cinsel yönelimleriyle ilgili bilgi sahibi olmak amaçlanır. Bu ölçeğin temeli sağlık profesyonellerinin homoseksüelliğin bir hastalık olarak anıldığı zamanlara dayanır.

Paranoya

Bu alt-testteki 40 madde psikozla ilgili temel olarak birkaç semptomun varlığını değerlendirir. Bu semptomlar: Diğer kişilere aşırı şüphe, gradiyöz sanrıları, katı siyah-beyaz düşünme, toplum tarafından eziyet görme hissidir. Bu ölçekteki yüksek puanlar ya psikoz ya da paranoid kişilik bozukluğuna sahip olduğunuzu işaret eder.

Psikasteni (Saplantı-Takıntı)

Bu 48 maddeli alt-test birkaç semptom varlığını birlikte değerlendirir. Bunlar: Anksiyete ,depresyon, kompülsüf davranışlar, OKB semptomları.

Psychasthenia terimi günümüzde tanı için kullanılan bir terim değildir; ancak akıl sağlığı profesyonelleri hala bu ölçeği sağlıksız kompülsüyonlar ve bunların sebep olacağı yıkıcı duyguların değerlendirmesi için kullanılır.

Şizofreni

78 maddeli alt-test, şizofreni hastalığı geliştirip geliştirmediğinizi değerlendirmeyi amaçlar. Halüsinasyon, delüzyon, aşırı düzensiz düşünme nöbetleri deneyimleyip deneyimlemediğinizi ölçmeye çalışır. Ayrıca, toplumun geri kalanından ne kadar yabancılaştığınızı ölçer.

Hipomani

46 maddeli alt-test, hipomaniyle ilişkili semptomları değerlendirmeyi amaçlar: Aşırı yönlendirilmemiş enerji varlığı, hızlı konuşma, yarışan düşünceler, halüsinasyon, dürtüsellik, gradüyöz sanrıları. Bu alt-testten yüksek puan almak bipolar bozukluk ile ilişkili bir durumun varlığına işaret eder.

Sosyal İçedönüklük

Bu alt-test MMPI içeriğine daha sonradan eklendi. İçeriğinde 69 madde, içedönük veya dışadönüklükle ilgili maddeler içerir. Bu sosyal etkileşimleri arama veya onlardan çekinme derecesini ölçmeyi amaçlar. Bu alt-test, rekabet gücü uyma, çekingenlik, bağımlılığı ölçmeyi hedefler.

Geçerlilik Alt-Testleri

L “Lie-Yalan” Ölçeği

“L” ölçeğinde yüksek puan alanlar, kendilerini kötü göstermekten korktukları veya toplumsal istenir özellikleri olmadığını düşündükleri için kendilerini olduklarından “daha iyi birisi” gibi sunmaya çalışıyor olabilirler.

F “False- Yanlış” Ölçeği

Rastgele cevaplar seçmedikleri sürece, bu ölçekten yüksek puan alan kişiler gerçekte olduklarından daha kötü durumda görünmeye çalışıyor olabilir. Bu alt-test maddeleri, cevap kalıplarındaki tutarsızlıkları ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. “F” ölçeğinde yüksek bir puanın ciddi bir sıkıntı veya psikopatolojiye işaret edebileceğini belirtmek önemlidir.

K “Control” Ölçeği

Bu 30 maddelik ölçek kendilik kontrolü ve ilişkilere odaklanır. Bu maddeler Belirli sorular ve özellikler etrafında bir kişinin savunuculuğunu ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.

“L” ölçeğinde olduğu gibi, “K” ölçeğindeki öğeler, bir kişinin kendisini olumlu göstermesi gerektiğini düşündüğünü vurgulayacak şekilde tasarlanmıştır.

Tablo-1: MMPI Ölçekleri Özet:
Klinik Testler
Sıra No.	Test Kodu	Teşhis Hedefi	Açıklama
1	Hs	Hipokondriazis	Hastalık hastalığı olarak bilinen Hipokondri ölçeğidir. Fiziksel zayıflık ve mide-bağırsak güçlüklerini ölçer.
2	D	Depression	Depresyon ölçeğidir. Yaşamdaki genel memnuniyetsizlik ile karakterize olmuş klinik depresyonu ölçer.
3	Hy	Histeri	Histeri ölçeğidir. Fiziksel zayıflık, utangaçlık, alaycılık, baş ağrıları ve nörotik güçlükleri ölçer.
4	Pd	Psikopatik sapma,	Psikopatik Sapma ölçeğidir. Genel sosyal uyuşmazlığı ve haz verici deneyimlerin yokluğunu ölçer.
5	Mf	Kadınlık-erkeklik	Erkeklik / kadınlık ölçeğidir. Mesleklere ve hobilere, estetik tercihlere, etkinlik-pasifliğe ve kişisel duyarlılığa olan ilgileri ölçer.
6	Pa	Paranoya	Paranoya ölçeğidir. Kişilerarası duyarlılığı, ahlaki dürüstlüğü ve şüpheyi ölçer
7	Pt	Psikasteni(Saplantı-Takıntı),	Psikasteni ölçeğidir. Kişinin, uyumsuzluğundan bağımsız olarak, belirli eylemlere veya düşüncelere direnememesi durumunu ölçer.
8	Se	Şizofreni	Şizofreni ölçeğidir. Tuhaf düşünce ve algıları, sosyal yabancılaşmayı, kötü aile ilişkilerini, konsantrasyon ve dürtü kontrolündeki zorlukları, derin ilgi eksikliğini, kendine değer ve öz kimlik sorununu ve cinsel zorlukları ölçer.
9	Ma	Hipomani	Hipomani ölçeğidir. Daha mutlu ama dengesiz bir ruh hali, psikomotor heyecanı ve fikirlerin uçuşu ile karakterize, daha hafif bir heyecan derecesini ölçer.
0	Si	Sosyal içe dönüklük	İçedönüklük ölçeğidir. Sosyal dönüklüğü ve dışa dönüklüğünü ölçer.
Geçerlik Testler
Sıra No.	Test Kodu	Teşhis Hedefi	Açıklama
1	L	Lie	Yalan ölçeğidir. Dürüstçe ve açık bir şekilde yanıtlamaktan kaçınmaya çalışan bireyleri tespit etmeyi amaçlar.
2	F	F	Bir kişinin olduğu gibi, test öğelerini yanıtlamanın olağandışı veya atipik yollarını saptamayı amaçlamaktadır.
3	K	K	Kendini kontrol etmeyi, aile ve kişilerarası ilişkileri ölçüyor ve bu ölçekte yüksek puan alan kişilerin çoğu zaman savunmacı oldukları görülüyor.
*Kaynak: Wikipedia*

Alt Testler	Türkçe-Türkçe	İngilizce-Türkçe	İngilizce-İnglizce

L	.63	.68	.61
F	.53	.46	.62
K	.88	.59	.69
Hs	.89	.74	.59
D	.77	.43	.74
Hy	.82	.62	.62
Pd	.87	.74	.71
Mf	.81	.83	.80
Pa	.51	.43	.61
Pt	.84	.69	.77
Sc	.86	.59	.63
Ma	.70	.77	.70
Si	.89	.89	—-
*Kaynak: Savaşır(1978)*

Tablo-2: Test- Tekrar Test Güvenilirlik Korelasyon Değerleri

Sonuç

Bu içerikte oldukça kıymetli ve kendisine farklı alanlarda yer bulan MMPI’ın kısa tarihine, standardizasyonuna ve alt-testlerine kısaca değinmeye çalıştım. İçeriği okuduktan sonra siteye eklediğim MMPI demosunu incelemenizi tavsiye ederim.